Globetrotten - Favela Babilonia

Details: Zuid Amerika 2015; 04 mei 2015

Eerlijk is eerlijk, zelf zouden wij de wijk waarin we nu al meer dan een week verblijven ook niet zomaar inlopen. Er is maar 1 steile toegangsweg de wijk in. Aan de ingang staan politie auto's waarvan het zwaailicht altijd zwaait. De dames en heren van de politie dragen kogelvrije vesten en dragen in onze ogen erg zware wapens. Er zijn zelfs lokale gidsen die ons vragen hoe het 'daarboven' is. Wij hebben ons laten overhalen door de commentaren van andere reizigers op de website van Airbnb. Iedereen was enthousiast en met de veiligheid zou het wel goed zitten, doen dus!

Ook voordat we vertrokken was de meest gehoorde vraag of deze reis wel veilig is? Tsja, dat weten we natuurlijk niet, in Rotterdam kun je 's avonds ook pech hebben. Wij zijn van nature behoorlijk voorzichtig en soms zelfs wat wantrouwig, tot dusver heeft ons dat goed geholpen. Als een straatje ons niet bevalt lopen we gerust terug, of een blokje om. Als iemand ons aanspreekt zijn we op onze hoede, zo ook hier. Maar goed we wilde een verhaaltje houden over de favela's (sloppenwijken) van Rio. Deze sloppenenwijken zijn ontstaan omdat mensen van het platteland naar de grote stad vertrokken opzoek naar een beter bestaan. Zodra een gebouw een dak heeft word het gezien als een huis en de wet schrijft voor dat huizen niet afgebroken mogen worden.

In 'onze' favela zijn de meeste huizen van steen en beton. Maar de hoger gelegen huisjes zijn nog van hout en golfplaten, helemaal op de top staan nog wat plaggenhutjes. De huisjes zijn in feite illegaal geplaatst, maar worden wel intact gelaten door de overheid. Inmiddels schijnen alle huizen aangesloten te zijn op elektriciteit, water en riolering. Een TV heeft sowieso iedereen hier en dat is te horen ook! Gisteren was er tijdens zware regenval geen stroom meer. We zijn een beetje om ons heen gaan kijken en het bleek dat alleen de favela zonder stroom zat, de luxere huizen onder ons hadden nog wel stroom. De term sloppenwijk is dus eigenlijk al lang niet meer correct, alhoewel de eerste indruk voor ons Nederlandsers wel zo kan zijn. Zoals hierboven beschreven is er in ons geval maar 1 toegangsweg, en die is flink steil. De toegangsweg heeft diverse aftakkingen waar geen auto's kunnen rijden, het zijn feitelijk betonnen paden. Hoe hoger in de wijk hoe slechter deze paden worden, totdat er eigenlijk niet meer van een pad gesproken kan worden. Mensen die bovenin een favela wonen zullen hun boodschappen goed moeten plannen, het is minimaal een uur lopen naar een winkel en terug. Ook staat er bovenin de favela een politie bureau. De politie heeft zo een overzicht over de wijk en het is nu eenmaal makkelijker om naar beneden te rennen dan omhoog. Her en der in de wijk staan nog wat kleine politie posten, daar staan vaak wel 10 politie agenten in de buurt. Het ziet er op de eerste indruk wat overweldigend uit, maar het went snel. Ze spreken geen woord engels, maar groeten wel vriendelijk. Hopelijk hebben we ze niet nodig

De mensen op straat lijken weinig aandacht aan ons te besteden. Als er wat geruzied wordt besteden wij daar ook geen aandacht aan. Als we wel in de buurt komen of iemand passeren is er altijd een groet. We hebben ons nog niet onveilig gevoelt, wel wat onwennig, maarja het natuurlijk geen opgeruimde straat in een Nederlandse woonwijk. Integendeel zelfs! Iedereen lijkt maar wat rond te hangen, buiten wordt heel veel bier gedronken en midden op de weg wordt gebarbecued. Op de paden ligt overal vuil en hondenpoep, men moet dit zelf opruimen, maar word wel eens vergeten. We hebben zelfs gezien dat er nog vuil uit het raam op straat werd gegooid. De honden en katten scharrelen gezellig tussen dit vuil. We hebben echter nog geen ratten gezien, wel wat kakkerlakken, maar die komen de boel opruimen. Op de toegangweg hangt een regenpijp naar beneden waar altijd water uit stroomt, hier hebben we mensen zien douchen en hun auto zien staan wassen. Natuurlijk wonen hier ook gewoon kinderen. Die spelen net als de honden en katten gewoon op straat. Omdat het nogal heuvelachtig is zien we er regelmatig eentje voorbij scheren zittend op een skatebord of skelter. We zijn ook al regelmatig uitgelachen door de vriendelijke kindjes. Maar dat heeft vast te maken met het feit dat we vrijwel niets van het Portugees verstaan.

In de hele wijk zijn kleine winkeltjes en eethuisjes en barretjes gesitueerd waar druk gebruik van wordt gemaakt. Ook zijn er gringo restaurantjes te vinden, vaak met geweldig uitzicht en in 1 geval zelfs met een sterren chef die nu zn eigen tent geopend heeft. Daar moeten we nog een keer heen. De barretjes en restaurantjes zijn steevast voorzien van een enorme muziekinstallatie. En niet zomaar een stereo torentje.... Een enorme joekel met 6 of 7 dikke boxen die in een grote disco prima zouden staan maar in een restaurantje van 2 bij 3 toch wat overdreven lijken. Er is trouwens vaak wel ergens vandaan harde muziek te horen. Zeker in de weekenden is een favela geen rustige plaats om te wonen. Overal mensen en overal muziek, het lijkt alsof de lucht zindert. Het is niet zo goed uit te leggen hoe het voelt maar de lucht lijkt vol energie te zijn. In de winkeltjes zijn de basics te krijgen, brood, wasmiddel, water en bier. Bij ons in de straat wordt er iedere avond gebarbequed, het lijkt voor de buurtbewoners te zijn maar wij kunnen het vlees ook gewoon kopen. Hebben we nog niet gedaan trouwens.

Om de favela in te komen kun je de ene toegangsweg natuurlijk gewoon lopen maar aangezien dat echt heel erg stijl is zijn er diverse vervoersvormen de favela in. Natuurlijk is daar de taxi, niet duur voor ons maar voor de bewoners niet makkelijk te betalen. Bovendien willen niet alle taxi chauffeurs de favela in rijden, of ze bang zijn voor hun veiligheid of dat ze geen zin hiebben in de smalle stijle straten is ons niet duidelijk. De volgende vervoersvorm zijn witte vw busjes. Daar passen zo'n 10 man in en staan onder aan de berg te wachten op voldoende passagiers. Een ritje kost 2,5 Reis, ongeveer € 0,70. Je kunt tegen de chauffeur zeggen waar je uit wil stappen en er wordt voor iedereen gestopt. Deze busjes wachten op het centrale punt in de favela op voldoende passagiers voor de afdaling. Aangezien de straten smal zijn wordt er van bus en taxi chauffeurs nogal wat stuurmanskunst gevraagd, het gebeurd regelmatig dat er een heel stuk achteruit gereden moet worden zonder de autos aan de kant van de weg te raken. Dit lukt vrijwel altijd. Als laatste bestaat er ook de mogelijkheid een mototaxi te nemen. Ook deze staan onderaan de berg te wachten. Het zijn vaak jonge mannen, altijd met een lichtgevend hesje aan, die deze motoren besturen. Ze hebben een extra helm bij zich en brengen je in no-time naar boven, in ons geval tot voor de deur. Een ritje met hen kost €0,60 pp. Niet duur maar we hebben er nog geen gebruik van gemaakt, ze scheuren wel erg hard....

Oja, voor de volledigheid; er zijn in Rio zo'n 900 favela's, waarvan er slechts 70 door de overheid worden gecontrolleerd. in de overige ben je niet welkom en is het wel gevaarlijk, pas dus op!